Ομιλία στη συνεδρίαση της διοικούσας επιτροπής της ΠΟΣΔΕΠ

Δεν έχω πρόθεση να επανέλθω σε θέματα που συζητήθηκαν στο συνέδριο, αλλά μετά τα χθεσινά επεισόδια στους δρόμους της Αθήνας μου φαίνεται αναγκαίο ένα σχόλιο πάνω στο πώς φτάσαμε μέχρι εδώ.

Ένα συνδικάτο υπεύθυνο, αφού καθορίσει τους στόχους του (με σύνθεση των διαφορετικών απόψεων, ει δυνατόν), στη συνέχεια επιλέγει τα μέσα της δράσης του με γνώμονα κυρίως:

(α) την αρχή της αναλογικότητας ως προς το αντικείμενο της διαμαρτυρίας, και

(β) την έγνοια να μην προσφέρει έδαφος για ακραίες εκδηλώσεις που δυσφημούν τις διεκδικήσεις του.

Αντίθετα, η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ:

(1) επέλεξε όχι τη σύνθεση αλλά την οξύτητα και την πόλωση στο εσωτερικό του κλάδου,

(2) απέφυγε να καταδικάσει φαινόμενα καταπάτησης στοιχειωδών ελευθεριών μέσα στο πανεπιστήμιο και εκτροπής της δημοκρατικής λειτουργίας των θεσμών του από ακραίες ομάδες φοιτητών, και

(3) πρόκρινε μορφές δράσης που κατέστησαν αντικειμενικά πρωταγωνιστές των εξελίξεων τους κουκουλοφόρους και τα ΜΑΤ.

Σήμερα βρισκόμαστε σε σημείο καμπής. Ο νόμος (ένας νόμος χαμηλής εμβέλειας, ούτως ή άλλως) ψηφίστηκε. Τα πρόσφατα επεισόδια δεν απαξιώνουν μόνο την κυβέρνηση και το νόμο της, όπως είπε ένας προηγούμενος ομιλητής, αλλά επίσης το φοιτητικό κίνημα, τους πανεπιστημιακούς και το ίδιο το δημόσιο πανεπιστήμιο. Η βία κλιμακώνεται επικίνδυνα, στα πανεπιστήμια και στους δρόμους. Η συζήτηση περί εκπαιδευτικής πολιτικής διεξάγεται όχι με επιχειρήματα, αλλά με μολότωφ και χημικά.

Στις σημερινές συνθήκες, η υιοθέτηση εκ μέρους του «ενιαίου κινήματος παιδείας» μιας άτεγκτης στάσης θα ήταν μια επιλογή τυχοδιωκτική. Η συνέχιση των κινητοποιήσεων δεν εξυπηρετεί παρά όσους προσδοκούν να αποκομίσουν πολιτικά οφέλη από αυτήν τη «στρατηγική της έντασης»: δηλ. προφανώς την κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά όχι μόνο αυτήν.

Ένας προηγούμενος ομιλητής είπε ότι η μόνη διαφορά της διαδήλωσης του Νοεμβρίου 1980 (στην οποία ήμουν) με τη χθεσινή (στην οποία δεν ήμουν) ήταν ότι στην πρώτη δύο άτομα είχαν χάσει τη ζωή τους. Φοβάμαι ότι υπάρχει και μια άλλη διαφορά: σύμφωνα με τον «Ιό» της Ελευθεροτυπίας, αξιόπιστη συνήθως πηγή σε τέτοιου είδους ζητήματα, η διάκριση μεταξύ ειρηνικών διαδηλωτών και μη είναι πλέον «τεχνική, όχι πολιτική»: όπως διευκρινίζει ο «Ιός», στη χθεσινή πορεία έριχναν μολότωφ όσοι μπορούσαν, ενώ οι υπόλοιποι δεν έκαναν καμμία προσπάθεια να τους εμποδίσουν.

Απευθυνόμενος στους συναδέλφους της πλειοψηφίας θα ήθελα να τους ρωτήσω: είστε ικανοποιημένοι από την εξέλιξη αυτή; στ’ αλήθεια πιστεύετε ότι εσείς δεν έχετε καμμία ευθύνη για αυτού του είδους τη ριζοσπαστικοποίηση; ή μήπως δεν την θεωρείτε αρνητική εξέλιξη;

Ελπίζω ειλικρινά ότι τα χειρότερα τα είδαμε. Όμως, δεν στοιχηματίζω για αυτό. Η αποκατάσταση της δημοκρατικής ομαλότητας δεν πρόκειται να συμβεί από μόνη της. Θα πρέπει σε αυτήν να συμβάλλουμε και εμείς. Αυτό το νόημα έχει η πρότασή μας για καταδίκη της βίας, από όπου και αν προέρχεται, και για άνοιγμα των πανεπιστημίων τώρα. Όσοι επιλέξουν τον αντίθετο δρόμο, αναλαμβάνουν την ευθύνη για τα περαιτέρω – όχι όμως στο όνομά μας.