10 Οκτωβρίου 1999

“Η γη μας είναι φιλόξενη” …

Δημοσιεύτηκε στην «Αυγή» (Κυριακή 10 Οκτωβρίου 1999)

Τα σχολεία άνοιξαν στη γειτονική Ιταλία και μια παράδοση δεκαετιών θέλει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να απευθύνει διάγγελμα στους πολίτες σε απευθείας ραδιοτηλεοπτική μετάδοση – το πρώτο διάγγελμα του νέου Προέδρου Carlo Azeglio Ciampi. Η εκλογή του πριν λίγους μήνες θεωρήθηκε μια επιτυχία της κεντροαριστερής πλειοψηφίας και ιδιαίτερα της αριστερής της συνιστώσας: είναι ο πρώτος μη καθολικός (δηλ. μη χριστιανοδημοκράτης) που εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετά το Sandro Pertini.

Ο Ciampi είναι γνήσιος αντιπρόσωπος της πολύχρωμης και γεμάτης ζωτικότητα κουλτούρας της ιταλικής αριστεράς: παρτιζάνος με το “Κόμμα της Δράσης” στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, “ανένταχτος” της μετροπαθούς αριστεράς στα μεταπολεμικά χρόνια, πρόεδρος της Τράπεζας της Ιταλίας στη δεκαετία του ’80, υπερκομματικός πρωθυπουργός της κυβέρνησης τεχνοκρατών (με την υποστήριξη της αριστεράς) μετά την κατάρρευση εν μέσω σκανδάλων της “Πρώτης Δημοκρατίας”, υπουργός εθνικής οικονομίας στις κυβερνήσεις Prodi και D'Alema.

Αρχιτέκτων της εξ αρχής ένταξης της Ιταλίας στην ΟΝΕ με μια πολιτική θεμελιωμένη στη συνεννόηση με τα συνδικάτα, εμπνευστής της “δημοσιονομικής πειθαρχίας με κοινωνική δικαιοσύνη” – ο νέος Πρόεδρος συγκεντρώνει την αγάπη του “λαού της αριστεράς”, αλλά και το σεβασμό ολόκληρου του πολιτικού φάσματος, από τον Berlusconi έως τον Bertinotti.

Στο διάγγελμά του λοιπόν – το οποίο παρακολούθησαν από το ραδιόφωνο στα σχολεία όλης της χώρας μαθητές και καθηγητές την πρώτη μέρα του σχολικού έτους – ο Ciampi διάβασε μια ομιλία σύντομη μα κάθε άλλο παρά εθιμοτυπική. Απευθυνόμενος στους μαθητές, αρκετοί από τους οποίους εγκαταλείπουν το σχολείο μετά το τέλος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, τους θύμισε ότι “η δουλειά δεν είναι εναλλακτική στο σχολείο, μα καρπός ολοκληρωμένων σπουδών…η άνοδος της εκπαιδευτικής στάθμης είναι ο μόνος αληθινός τρόπος για να νικηθεί η ανεργία των νέων”. Απευθυνόμενος στους καθηγητές (“ίσως” γράφει η Reppublica “ιδίως στους αδιάφορους, στους θυμωμένους, σε όσους περιμένουν την πρόωρη συνταξιοδότηση”), τους κάλεσε να αναλογιστούν ότι “το σχολείο δεν είναι – δεν μπορεί να είναι – δουλειά χωρίς πάθος, χωρίς ψυχή…η επιτυχία ενός δασκάλου μετριέται με την επιτυχία των μαθητών του, καθώς αυξάνεται η γνώση και η σοφία τους, καθώς ωριμάζει η προσωπικότητά τους”.

Αναφερόμενος στη πρόσφατη μεταρρύθμιση του υπουργού Παιδείας Luigi Berlinguer – από το κόμμα των Δημοκρατών της Αριστεράς – πρόσφερε την υποστήριξή του (“είναι στη σωστή κατεύθυνση…πλησιάζουν το σχολείο στη ζωή και ευνοούν το αίσθημα ευθύνης”), μα πρόσθεσε: “καμιά μεταρρύθμιση δεν θα πετύχει πραγματικά χωρίς την πλήρη, πεπεισμένη και δημιουργική συμμετοχή όλων των πρωταγωνιστών – μαθητών, δασκάλων και γονέων”.
Όμως, ο πιο θερμός χαιρετισμός του νέου Προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας ήταν για τους 83.000 μαθητές που είναι παιδιά μεταναστών. Σε μια χώρα όπου οι παραδόσεις της ηπιότητας και της φιλοξενίας δοκιμάζονται από την ανησυχία και το φόβο που προκαλεί η αύξηση της εγκληματικότητας, ο Carlo Azeglio Ciampi έριξε το βάρος του προσωπικού του κύρους και του θεσμικού του αξιώματος σε ένα κήρυγμα γαλήνης και ανοχής:

“Στα θρανία των σχολείων μας κάθονται όλο και περισσότερα αγόρια και κορίτσια, παιδιά οικογενειών που έχουν μεταναστεύσει στην Ιταλία. Τους στέλνω, όπως στέλνω σε όλους σας, ένα χαιρετισμό φιλίας. Η Ιταλία είναι γη φιλόξενη. Η ιστορία μας είναι κόρη της συνάντησης διαφορετικών λαών. Γνωρίζουμε ότι τα κράτη που αποδεικνύονται ικανά να υποδέχονται και να ενσωματώνουν διαφορετικές κοινότητες είναι πάντα τα πιο πλούσια, τα πιο ελεύθερα…Οι μετανάστες είναι για τη χώρα μας κεφάλαιο, όπως ήταν στο παρελθόν τα εκατομμύρια Ιταλών για τις χώρες που τους φιλοξένησαν”.

Αυτονόητα όλα αυτά; Μπορεί, αλλά όχι λιγότερο πολύτιμα για αυτό!