Δημοσιεύτηκε στην «Καθημερινή» (Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 2018).
Σε τι οφείλεται η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ να εμποδίσει την αναθεώρηση του άρθρου 16 που απαγορεύει την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων; Οπωσδήποτε όχι στην έγνοια του κόμματος αυτού για τη δημόσια εκπαίδευση. Όπως γνωρίζουν καλά όσοι δεν ζούσαν σε άλλο πλανήτη τα τελευταία χρόνια, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τεράστια ευθύνη για τη θλιβερή υποβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου. Οι κύριοι λόγοι για αυτό είναι τρεις: υποχρηματοδότηση, ασφυκτικό ρυθμιστικό πλαίσιο, αδιαφορία για την ασφάλεια όσων εργάζονται και σπουδάζουν στα ΑΕΙ της χώρας.
Ας δεχθούμε ότι για την υποχρηματοδότηση φταίει η κρίση και οι προηγούμενες κυβερνήσεις (αν και ο ΣΥΡΙΖΑ συγκυβερνά ήδη 3+ χρόνια). Στα άλλα δύο οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ είναι συντριπτικές.
Για τα φαινόμενα βίας και ανομίας, έχουν γραφτεί πολλά. Το περίφημο «άσυλο» δεν προστατεύει την κίνηση ιδεών. Εδώ και χρόνια έχουν πάψει να διοργανώνονται ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις στο ελληνικό πανεπιστήμιο, αφού κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των ομιλητών, όταν αυτά που λένε δεν αρέσουν στις γνωστές ακραίες ομάδες που δρουν σε καθεστώς πλήρους ατιμωρησίας μέσα και έξω από τα πανεπιστήμια. (Δηλαδή πάντοτε: εάν αυτά που λέγονται άρεσαν στους μπαχαλάκηδες και στους χρυσαυγίτες, δεν θα ήταν ενδιαφέρουσες οι εκδηλώσεις.) Το «άσυλο», πίσω από το οποίο έχει οχυρωθεί μια φυγόπονη αστυνομία, προστατεύει μόνο την ιδιότυπη βιοτεχνία του εγκλήματος, λίγο-πολύ οργανωμένου, που έχει ανθίσει σε αυτό το αρρωστημένο περιβάλλον, και ειδικεύεται στην διακίνηση ναρκωτικών και στην κλοπή εξοπλισμού. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πουλάει την ηρωίνη ούτε κάνει λαθρεμπόριο υπολογιστών, αλλά προσφέρει πολιτική κάλυψη στα φαινόμενα βίας και ανομίας, εδώ και πολλά χρόνια – αρχικά ως αντιπολίτευση, στη συνέχεια ως κυβέρνηση. Το αποτέλεσμα είναι ότι ιστορικά ιδρύματα όπως το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (όπου δίδασκα μέχρι πρόσφατα), παρότι διαθέτουν εξαιρετικό έμψυχο δυναμικό (καθηγητές που «στέκονται» με αξιώσεις διεθνώς, και διοικητικούς υπαλλήλους που εργάζονται με ευσυνειδησία), λειτουργούν πλέον από κεκτημένη ταχύτητα: χωρίς πόρους, σε τριτοκοσμικό περιβάλλον, και στο έλεος διαταραγμένων ατόμων που ανά πάσα στιγμή μπορούν να προπηλακίσουν οποιονδήποτε καθηγητή ή και τον πρύτανη (όπως έχει επανειλημμένα συμβεί), χωρίς καμμιά απολύτως συνέπεια.
Η αλλοπρόσαλλη πολιτική των τελευταίων χρόνων έχει επιταχύνει την υποβάθμιση της ανώτατης εκπαίδευσης. Η χώρα δεν θα βγει από την κρίση χωρίς πολίτες με κριτική σκέψη, και εργαζόμενους με υψηλές δεξιότητες. Αλλά η κυβέρνηση, με την απέχθειά της για την έρευνα και για την αριστεία, έχει αποδείξει ότι δεν ενδιαφέρεται ούτε για το ένα ούτε για το άλλο. Η μόνη της έγνοια είναι να διορίσει τους εκλεκτούς της, να ανοίξει δουλειές για ενοικιαζόμενα δωμάτια και σουβλατζίδικα ιδρύοντας πανεπιστημιακά τμήματα στη μέση του πουθενά, και να ψαρέψει ψήφους μετονομάζοντας τα ΤΕΙ σε ΑΕΙ, αδιαφορώντας πλήρως για την αναβάθμιση της τεχνικής εκπαίδευσης (που παραμένει αναγκαία).
Ο ΣΥΡΙΖΑ νομίζει ότι εμποδίζοντας την αναθεώρηση του άρθρου 16 εμφανίζεται «επικοινωνιακά» ως υπερασπιστής της δημόσιας εκπαίδευσης. Μάλλον περνάει για αφελείς όσους έχουν ζήσει από κοντά την παρακμή του δημόσιου πανεπιστημίου – και είναι πολλοί: καθηγητές, εργαζόμενοι, φοιτητές, γονείς και φίλοι. Στο βαθμό που η βλάβη δεν είναι οριστική, το κοπιαστικό έργο της αναβάθμισης της δημόσιας εκπαίδευσης περνά στην επόμενη κυβέρνηση. Ας ελπίσουμε ότι θα τα καταφέρει καλύτερα.
